Ο ιστοχώρος του ΠΑΓΓΕΡΑΓΩΤΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ (Αττική)

Ιστοχώρος του ΠΑΓΓΕΡΑΓΩΤΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ (Αττικής).......................... Ο Παπάδος ο Πλακάδος ο Παλαιόκηπος ο Σκόπελος και ο Μεσαγρός εξουσία και κλήρος της γενιάς μας...........και φυσικά το λατρεμένο Πέραμα

Κυριακή 28 Φεβρουαρίου 2016

Τσίλια - Μέτια - Τάλαντους - Ιερά σε χάρτη του 1662

Στο υπόμνημα του χάρτη , στο πάνω δεξιό μέρος :
1.Τσίλια (Cilleum)   2. Ιερά(Ηiera)
3. Μέτια (Meteum) 4. Τάλαντος (Tantalus)
          Σε παλιούς χάρτες που απεικονίζουν το νησί μας υπάρχουν πολλά λάθη, αντιγραφές και προχειρότητες. Και τούτος εδώ είναι γεμάτος λάθη, όμως  σωστά καταγράφει, όπως και οι περισσότεροι χάρτες,  την τοποθεσία του Κάβο Μαλιά και της πόλεως Μυτιλήνης. Κι αυτό γιατί ο Κάβο Μαλιάς  και τα νησάκια που ήταν μπροστά από τον Κόλπο της Γέρας ήταν τα σημάδια που έβαζαν - ερχόμενοι από τον νότο-  οι παλιοί ναυτικοί για να πάνε στην πρωτεύουσα του νησιού, την Μυτιλήνη ή να βρουν, κυρίως τον 19ο και στις αρχές του 20ού αιώνα ασφαλές αγκυροβόλιο στον φιλόξενο Κόλπο της Γέρας.
             Σε τούτον εδώ τον χάρτη , του 1662, ανάμεσα στις 18 περιοχές που αναφέρει το υπόμνημα του χάρτη ως incertae positionis, δηλαδή αβέβαιες θέσεις,  υπάρχουν και τέσσερις περιοχές της Γέρας. Σε αντίθεση με τις υπόλοιπες 14 (το Πόλιο αναφέρεται δύο φορές) που δηλώνουν κυρίως  βουνά (Όλυμπος, Όρδυμνος, Μάκιστος) ή αρχαίες πόλεις (Αρίσβη, Βρύσα), οι τέσσερις περιοχές της Γέρας, δηλαδή τα Τσίλια (Cilleum), η Ιερά(Ηiera), τα Μέτια (Meteum) και ο Τάλαντος (Tantalus) είναι παραλιακές και ορόσημα για την αναγνώριση- πρόσβαση στο στόμιο του Κόλπου Γέρας. Στην ομάδα των τεσσάρων μπορούμε να εντάξουμε και το το παραλιακό Πόλιον (Polium) του Πλωμαρίου. Θα πρέπει να εξετασθεί η πιθανότητα ο χαρτογράφος προερχόμενος από τα δυτικά να πλεύρισε πρώτα τα Τσίλια ή το Πόλιον, αφού μάλιστα τα αναφέρει πρώτα στον υπομνηματισμό, και να πήρε πληροφορίες για το πώς θα συνεχίσει την πορεία του. 

Πέμπτη 25 Φεβρουαρίου 2016

1879. Ο Αγγλικός Στόλος στο Στόμιο του Κόλπου Γέρας

 Επεξεργαζόμενος το υλικό που συγκεντρώνουμε, το σχετικό με την Ιστορία του Κόλπου Γέρας, βρέθηκα μπροστά σε ένα ξεχασμένο αρχείο που είχα αποθηκεύσει. Είναι μια εικόνα του 1879 που δείχνει τα πλοία του Αγγλικού Στόλου να εισέρχονται στον Κόλπο της Γέρας. 
Συγκεκριμένα η λεζάντα  αναφέρει: 
The British Fleet entering the Harbour of Jero (Mitylene)

THE BRITISH FLEET IN THE MEDITERRANEAN.

Μετά από τη δημοσίευση της ανάρτησης μας στο Φατσοτέφτερο ο φίλος
Makis Bekiaris  μάς υπέδειξε τη μελέτη του Ιστορικού Στρατή Αναγνώστου με τίτλο MIA ΑΓΝΩΣΤH ΚΑΤΑΛΗΨH ΤΟΥ ΤΕΛΩΝΕΙΟΥ ΤΗΣ ΜΥΤIΛΗΝΗΣ ΑΠΟ ΤΟ ΓΑΛΛΙΚΟ ΣΤΟΛΟ ΤΟ 1901, στην οποία έχει δημοσιευθεί " Η Είσοδος του Αγγλικού Στόλου στον Κόλπο της Γέρας" . Μεταξύ άλλων περιλαμβάνεται και η πληροφορία ότι : 
Τέλoς περιoχές της Λέσβoυ είχαv επιλεγεί κατά τo πρόσφατo παρελθόv τoυλάχιστov δύo φoρές ως τόπoι εκδήλωσης αγγλικώv vαυτικώv επιδείξεωv, χωρίς vα πρoκληθoύv έvτovες αvτιδράσεις εκ μέρoυς τωv λoιπώv Μεγάλωv Δυvάμεωv. Συγκεκριμέvα τo 1879 μoίρα τoυ αγγλικoύ στόλoυ πραγματoπoίησε vαυτική επίδειξη στov κόλπo της Γέρας. Αλλά και στις 1/13-9-1891 μoίρα της ίδιας απoικιoκρατικής δύvαμης, υπό τηv πρόφαση ασκήσεωv,κατέλαβε για μια μέρα τo στρατηγικό όρμo τoυ Σιγρίoυ,πoυ βρίσκεται στo δυτικό μέρoς τoυ vησιoύ και ελέγχει τηv έξoδo τωv Δαρδαvελλίωv.
Η Μελέτη του Στρατή Αναγνώστου δημοσιεύεται στη διαδικτυακή θέση : http://www.lesvosoldies.gr/gr/1183982148/1254054281.html


Σ.Γ.Γ.
 . 

Για μεγένθυση κάντε κλικ πάνω στην εικόνα.

Τετάρτη 24 Φεβρουαρίου 2016

Το ΦΤΕΛΙ σε χάρτη του 1578


                       Είναι γνωστό ότι  οι περισσότεροι από τους παλιούς χάρτες δεν ανταποκρίνονται  σε πραγματικά στοιχεία. Οι σχεδιαστές τους,  αντέγραφαν   προηγούμενους χάρτες περιηγητών και τις λανθασμένες πληροφορίες. Από αντιγραφή σε αντιγραφή  καταντούσαν οι χάρτες να έχουν εντελώς εξωπραγματικά στοιχεία.
                      Κάτι τέτοιο πρέπει να έγινε και στον χάρτη του 1578 που παρουσιάζουμε, στον  οποίο η Άντισσα είναι στον Βορρά και η Ερεσός στον Νότο και το Σίγρι παρουσιάζεται(;) ως  η βραχονησίδα Sagre. Πάνω από το όνομα του νησιού μας Lesvos ins<ula>,  υπάρχει η λέξη Imbri, που πιθανόν να εννοεί τη νήσο Ίμβρο.


                      Οι μόνες, ίσως, πραγματικές απεικονίσεις είναι της πόλεως Μυτιλήνης (Μetelin), αφού τοποθετείται στα ανατολικά του νησιού και φαίνεται το λιμάνι με το κάστρο της, όπως και στο νότιο μέρος του νησιού, πιθανότατα, το Φτέλι στο στόμιο του Κόλπου της Γέρας, που καταγράφεται στον χάρτη ως Ptelia. Ίσως είναι και οι μόνες τοποθεσίες που επισκέπτεται ο χαρτογράφος. Το τελευταίο συνάγεται από πορτολάνο της εποχής – τον οποίο θα δημοσιεύσουμε σε επόμενες αναρτήσεις μας- ο οποίος περιέχει  λεπτομερέστατες πληροφορίες για τον τρόπο που μπορούσαν να εισέλθουν τα πλοία στον Κόλπο της Γέρας και τα σημεία  αγκυροβόλησης. 

Δευτέρα 22 Φεβρουαρίου 2016

Η περιοχή της Γέρας κρύβει και άλλα μυστικά (Χ.Κωνσταντινίδη,Ακαδημία Αθηνών, 24/2/2015 )


  
 http://www.blod.gr/lectures/Pages/viewlecture.aspx?LectureID=1901

Κλικ στην εικόνα για να παρακολουθήσετε την 35 λεπτών ομιλία της κ. Κωνσταντινίδη. Στο 25:50 του βίντεο η  διαπίστωση της ομιλήτριας  "Η περιοχή της Γέρας κρύβει και άλλα μυστικά".

" Η παρουσία της Μαρίας Παλαιολογίνας στην Λέσβο και η βυζαντινή παρακαταθήκη της" 
Τον  παραπάνω τίτλο είχε η διάλεξη της τ. Αναληρώτριας Καθηγήτριας του Πανεπιστημίου Αθηνών  Χαράς Κωνσταντινίδη. Η ομιλία πραγματοποιήθηκε  
στις 24  Φεβρουαρίου  2015 στην Ακαδημία Αθηνών  και ήταν αφιερωμένη στη Μνήμη του Μανόλη Χατζηδάκη.  Μεταξύ άλλων   ανακοίνωσε στην  ότι : « Έχω την υποψία ότι η περιοχή της Γέρας κρύβει και άλλα μυστικά προς εξιχνίαση;» . Η διαπίστωση της κ. Κωνσταντινίδη βασίσθηκε στα πορίσματα της έρευνάς της σχετικά με τη  λατρεία του Ταξιάρχη στη Λέσβο και την παρουσία της Μαρίας Παλαιολογίνας. 




Το κείμενο που ακολουθεί  
αλιεύτηκε από το διαδίκτυο και είναι σύνοψη της ομιλίας της.


Το Κέντρο Έρευνας της Βυζαντινής και Μεταβυζαντινής Τέχνης της Ακαδημίας Αθηνών τιμώντας τον ιδρυτή του ακαδημαϊκό Μανόλη Χατζηδάκη (1909-1998), διαπρεπή βυζαντινολόγο, Γενικό Έφορο Αρχαιοτήτων, Διευθυντή του Βυζαντινού Μουσείου και του Μουσείου Μπενάκη, οργάνωσε όπως κάθε χρόνο την ετήσια επιστημονική διάλεξη αφιερωμένη στη μνήμη του, την Τρίτη 24 Φεβρουαρίου 2015, ώρα 19:00, στο Μέγαρο της Ακαδημίας Αθηνών. Ομιλήτρια ήταν η τέως αναπληρώτρια καθηγήτρια Βυζαντινής Αρχαιολογίας και Τέχνης του Πανεπιστημίου Αθηνών, κυρία Χαρά Κωνσταντινίδη με θέμα "Η παρουσία της Μαρίας Παλαιολογίνας στην Λέσβο και η βυζαντινή παρακαταθήκη της".
 
Πρόκειται για έρευνα που βρίσκεται σε εξέλιξη και η οποία αφορά στην υστεροβυζαντινή τέχνη της Λέσβου κατά το χρονικό διάστημα του δεύτερου μισού του 14ου αιώνα. Παρουσιάζεται το μοναδικό φαινόμενο της διαφύλαξης και προβολής στους ναούς του Ταξιάρχη στο Μανταμάδο, στον Παπάδο και στο Καγιάνι του κατάλοιπου τμήματος τοίχου από τον αρχικό κατεστραμμένο ναό με την επιτοίχια λατρευτική εικόνα του επωνύμου αγίου αρχιστράτηγου Μιχαήλ, ως περίοπτη ανεξάρτητη κατασκευή in situ. Εξετάζονται και χρονολογούνται οι επιτοίχιες, λατρευτικές εικόνες του Ταξιάρχη στο Μανταμάδο και του Ταξιάρχη στον Παπάδο. Αναπτύσσεται η άποψη ότι η υστεροβυζαντινή τέχνη στη Λέσβο ακολουθεί τη βυζαντινή παράδοση την εμβολιασμένη με φραγκικές επιδράσεις και συνδέεται με τις αισθητικές αντιλήψεις που εκπέμπουν τα παλαιολόγεια έργα της Κωνσταντινούπολης καθώς και του ευρύτερου γεωγραφικού χώρου της Μακεδονίας και της Θράκης. Τα ιερά κειμήλια και προσκυνήματα, αδιαμφισβήτητα τεκμήρια της λατρείας του Ταξιάρχη η οποία αναπτύσσεται ιδιαίτερα στο δεύτερο μισό του 14ου αιώνα, συσχετίζονται με την εγκατάσταση και την παρουσία της Μαρίας Παλαιολογίνας στο νησί το συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. Στην Μαρία Παλαιολογίνα, κόρη του αυτοκράτορα Ανδρονίκου Γ΄ και αδελφή του αυτοκράτορα Ιωάννη Ε΄, η Λέσβος δόθηκε ως προίκα για το γάμο της με τον Φραγκίσκο Γατελούζο.

Παρασκευή 19 Φεβρουαρίου 2016

ΤΟ ΑΡΧΕΙΑΚΟ ΥΛΙΚΟ της ΓΕΡΑΣ


Στη μελέτη “MİDİLLİ’DE OSMANLI VAKIFLARI” του Τούρκου Καθηγητή Ιστορίας, Ιμπραήμ Ογκούζ (İbrahim OĞUZ),  που δημοσιεύτηκε τον Μάρτιο του 2015 και αναφέρεται στα βακουφικά ιδρύματα της Λέσβου, βρίσκουμε πολλά στοιχεία για την περιοχή της Γέρας. Αποσπάσματα της έρευνας δημοσιεύτηκαν προ μερικών μηνών στη διαδικτυακή θέση του Παγγεραγωτικού Αθηνών.
Πίνακας από την μελέτη του İbrahim " OĞUZMİDİLLİ’DE OSMANLI VAKIFLARI". Αναφέρεται στη Βρύση του Περάματος και στη συμμετοχή για την κατασκευή της Μουσουλμάνων και Χριστιανών.


Αποδελτίωση του παραπάνω πίνακα 

Στοιχεία από την μελέτη του İbrahim OĞUZ που αναφέρονται στη βρύση του Περάματος


Η έρευνα   βασίσθηκε σε οθωμανικά αρχεία του 19ου αιώνα.   Χαρακτηριστικό στοιχείο  ότι τα ιδρύματα του Σκοπέλου ξεπερνούν σε αριθμό τα βακουφικά ιδρύματα της πόλης της Μυτιλήνης. Ο Ογκούζ το αποδίδει  στην οικονομική άνθιση της περιοχής λόγω του πλούτου που αποφέρει η συλλογή του ελαιοκάρπου. Σημειώνει μάλιστα  τον σημαντικό ρόλο που διαδραμάτιζε το λιμάνι του Περάματος στη  διακίνηση των προϊόντων της ελαιοσυλλογής και την ευκολότερη πρόσβαση του Σκοπέλου με την πόλη της Μυτιλήνης μέσω του πορθμείου Περάματος -  Λουτρών.

 Από άλλη έρευνα του ίδιου καθηγητή  μαθαίνουμε ότι ένα μεγάλο τμήμα   της Γέρας  δόθηκε στην Μιχρισάχ Βαλιντέ Σουλτάνα  (1745 - 1805 ),  η  οποία με τα έσοδα που είχε από την εκμετάλλευση της ελαιοπαραγωγής, δημιούργησε το Ίδρυμα της  Ελιάς (Vakıf Zeytinlikleri).

Τα έγγραφα των αρχείων, τα οποία είναι εκατοντάδες, δεν διαβάσατε λάθος εκατοντάδες, ξεκινούν από τις αρχές του 18ου αιώνα. Για παράδειγμα για το Τζαμί    Σκοπέλου υπάρχουν 13 έγγραφα, με παλαιότερη χρονολογία  το  1735.

Κι εδώ έρχεται ο προβληματισμός μας και οι ευθύνες μας. Οι Τούρκοι σέβονται την ιστορία τους. Αλήθεια εμείς τι έχουμε κάνει; Πόσα παλιά κιτάπια   πήγαν για προσάναμμα;  Κάποιες προσπάθειες που έγιναν να διασωθεί το αρχειακό υλικό της περιοχής, τι απέγιναν; Είναι αλήθεια ότι προτάθηκε η δημιουργία  Ιστορικού Αρχείου στον Μεσαγρό, αλλά… σκόνταψε σε μικροψυχίες και τοπικισμούς;

Πρότασή μας η δημιουργία φορέα που θα αναλάβει την αξιοποίηση του υπάρχοντος δημόσιου αρχειακού υλικού και θα συγκεντρώσει και αρχεία ιδιωτών που είναι διατεθειμένοι να τα προσφέρουν. Ναι, ακόμη και σήμερα την εποχή της κρίσης υπάρχουν προγράμματα, υπάρχουν χρήματα, φθάνει να υπάρχει η βούληση. Τα δημόσια αρχεία φθείρονται, τα ιδιωτικά χάνονται. Ας μεριμνήσουμε πριν είναι αργά.
Στρατῆς Γιαννῖκος




Τρίτη 16 Φεβρουαρίου 2016

1915. Ο Lloyd George στο Porto Iero


Το πολεμικό πλοίο Chatham
 Lloyd George, σε φωτογραφία του 1916
Στις 5,30 το πρωί της 2ας Αυγούστου του 1915, ο  LLOYD GEORGE  έφθασε στον  Κόλπο της Γέρας με το πολεμικό πλοίο Chatham, προερχόμενος από την Κέφαλο της Ίμβρου. Την εποχή εκείνη ήταν Υπουργός Πυρομαχικών της Μεγάλης Βρετανίας. Ένα χρόνο αργότερα, στα τέλη του Δεκέμβρη του 1916, γίνεται Πρωθυπουργός (1916-1922). 
Τμήμ
Τμήμα του Ημερολόγιο του   Chatham με τις καταγραφές της 2ας Αυγούστου.  Στη σημείωση του αγκυροβολίου διακρίνουμε τις λέξεις Wind mill( Ανεμόμυλος)και Sidero St (Άγιος Σίδερος)





Κυριακή 14 Φεβρουαρίου 2016

Το Porto Iero και το Hamoaze

Κόλπος Γέρας, αεροφωτογραφία
του Βαγγέλη Αξιώτη
Περιγραφή  του Κόλπου της Γέρας ( Porto Iero ) από τον  πράκτορα των Μυστικών Υπηρεσιών της Αγγλίας  στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο COMPTON MACKENZIE.  Το Hamoaze   βρίσκεται στη συμβολή των  εκβολών     του παλιρροϊκού ποταμού Tamar,   με τον ποταμό Lynher και Plymouth Sound στο Πλύμουθ της Αγγλίας.

            " Σύντομα μετά από αυτό, η μηχανότρατα εισήλθε σε ένα στενό κανάλι, τόσο στενό όσο ένας σιδηροδρομικός  διάδρομος,  ο  οποίος εκτεινόταν για πάνω από τρία μίλια ανάμεσα από  δασωμένες όχθες μέχρι να διευρυνθεί για να σχηματίσει μια έκταση νερού περίπου έξι μίλια μακριά και τέσσερα μίλια πλατιά που  περιβάλλεται από δάση ελιάς και στο βάθος από τραχιά βουνά.
Hamoaze  
            Αυτό ήταν το Porto Iero, όπου η Canopus, η Euryalus, και διάφορα μικρότερα σκάφη βρισκόταν ασφαλισμένα  από τις επιθέσεις των  πιο τολμηρών  υποβρυχίων.
Ο αντικατοπτρισμός  των βουνών πάνω από αυτό που φαινόταν ένα πράσινο ποτάμι κατέληγε  σε ένα υπέροχο  ασημένιο υδάτινο σεντόνι.    Tελικά  ήταν σαν να  αναδυόταν από το πίσω μέρος κάποιου παλιρροϊκού ορμίσκου  στο West Country  βλέποντας πολεμικά πλοία αγκυροβολημένα στο Hamoaze".
Στρατῆς Γιαννῖκος


Hamoaze  
Το Hamoaze  τη σύγχρονη εποχή

O Sir Compton Mackenzie, ο Τζώρτζ Όργουελ και η Γέρα.

O Sir Compton Mackenzie
O Sir Compton Mackenzie υπήρξε Πρύτανης του Πανεπιστημίου της Γλασκώβης, ιστορικός και συγγραφέας μυθιστορημάτων. Έγραψε για την ιστορία  της Μάχης του Μαραθώνα και της  Ναυμαχίας της Σαλαμίνας , τη βιογραφία του Ρούσβελτ και δεκάδες άλλα βιβλία.  Το λογοτεχνικό του έργο επηρέασε τον   Francis Scott  Fitzgerald και τον  Eric Arthur Blair (Τζώρτζ Όργουελ).
Λόγω του ότι η ανάρτηση γίνεται στις
 14 Φεβρουαρίου νομίζουμε
ότι έχει θέση στη δημοσίευση και
η παραπάνω ρήση του Μακένζυ
Στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο  υπηρέτησε στις μυστικές υπηρεσίες των Βρετανών   στο τμήμα της Ανατολικής Μεσογείου ως  υπεύθυνος της Aegean Intelligence Service. Στη Μυτιλήνη, όπου έδρασε, έμενε    στο ξενοδοχείο «ΜΕΓΑΛΗ ΒΡΕΤΑΝΝΙΑ» και σε πλοία που ελλιμενίζονταν στον Κόλπο της Γέρας. 
Sir Compton Mackenzie αριστερά στη φωτογραφία και
 δεξιά του ο Δούκας και η Δούκισσα της Υόρκης.
Στο έργο του  Mackenzie,υπάρχουν πολλές και ωραίες περιγραφές του Κόλπου της Γέρας (φανταστική περιγραφή), όπως επίσης των εξοχών της πόλεως Μυτιλήνης, των κατασκόπων που δρούσαν στο νησί, αποσπάσματα από ανακρίσεις κατασκόπων, περιγραφές των αρχοντικών…

 
  Τζώρτζ Όργουελ :Διάσημος για το  μυθιστόρημα 1984 (1949) 
και την αλληγορική νουβέλα Η Φάρμα των Ζώων

Το 2008, οι Times,  κατέταξαν τον Όργουελ ως δεύτερο
στον κατάλογο με τους "
50 κορυφαίους
Βρετανούς συγγραφείς από το 1945
". 
Στρατῆς Γιαννῖκος

Δευτέρα 8 Φεβρουαρίου 2016

ΜΥΡΙΣΕ ΠΑΤΡΙΔΑ – ΜΥΡΙΣΕ ΓΕΡΑ

Ο  Παγγεραγωτικός Σύλλογος Αθηνών εκφράζει τις ευχαριστίες του στα μέλη και στους φίλους του Συλλόγου που παρευρέθηκαν στην Ετήσια Συνάντηση των Γεραγωτών στη Νέα Ιωνία.
Κοινή διαπίστωση των παρευρισκόμενων ήταν ότι η συνάντηση της 7ης  Φεβρουαρίου ήταν από τις πιο επιτυχημένες των τελευταίων ετών. Η ωριαία αναστολή των δρομολογίων του ηλεκτρικού σιδηροδρόμου δεν εμπόδισε την μαζική συμμετοχή των Γεραγωτών.

Με τη συγκρότηση, τις προσεχείς ημέρες, του νέου Δ.Σ. θα ακολουθήσει νεότερη ανακοίνωση για τη σύνθεση των μελών του.


Κυριακή 7 Φεβρουαρίου 2016

ΠΝΙΓΜΟΣ ΑΓΓΛΟΥ ΝΑΥΤΗ ΣΤΟΝ ΚΟΛΠΟ ΤΗΣ ΓΕΡΑΣ


O Henry Ure  ήταν 22-23 χρονών όταν υπηρετούσε ως τεχνίτης στο μηχανοστάσιο του πολεμικού  "Earl of Peterborough". Στις  15 Μαΐου 1916     πνίγηκε κολυμπώντας κοντά στο πλοίο, το οποίο είχε αγκυροβολήσει στον Κόλπο της Γέρας.   
 Σύμφωνα με τον χειρουργό πέθανε από καρδιακή ανεπάρκεια. Το νεκρό σώμα του βρέθηκε πέντε ημέρες αργότερα. 
Ο Henry Ure 


Το "Earl of Peterborough" στον Μούδρο

Ο Henry Ure σε νεαρή ηλικία μαζί με τα αδέλφια του.
Εικονίζεται δεξιά στη φωτογραφία